Με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή πρόσφατα (άρθρο 144, ν. 4537/2018 (Α΄84)) δίνεται η δυνατότητα, εξαιρετικά για το έτος 2018, στους κατόχους αυτοκινήτων ή μοτοσυκλετών που βρίσκονται σε ακινησία, να καταβάλουν αναλογικά τελη κυκλοφορίας για τους μήνες που υπολείπονται μέχρι το τέλος του έτους. Δείτε τις οδηγίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων μαζί με παραδείγματα.
ΓΕΝΙΚΑ
Α. Στην περίπτωση εκούσιας ακινησίας, οι κάτοχοι δύνανται να άρουν την ακινησία αυτή καταβάλλοντας τέλη κυκλοφορίας ανάλογα με την διάρκεια κυκλοφορίας, και σύμφωνα με τις επιλογές που δίδονται με τα οριζόμενα στις περιπτώσεις α) έως γ) του εν λόγω άρθρου.
Ειδικότερα:
α) για άρση ακινησίας χρονικής διάρκειας 1 μηνός, καταβάλλονται τα 2/12 των, αναλογούντων στο όχημα, ετήσιων τελών κυκλοφορίας
β) για άρση ακινησίας χρονικής διάρκειας 3 μηνών, καταβάλλονται τα 4/12 του ποσού των, αναλογούντων στο όχημα, ετήσιων τελών κυκλοφορίας
γ) για άρση ακινησίας για το υπόλοιπο διάστημα του έτους και μέχρι το τέλος αυτού (31.12.2018), καταβάλλονται τα δωδέκατα του ποσού των αναλογούντων στο όχημα ετήσιων τελών κυκλοφορίας που απομένουν από την ημερομηνία της άρσης μέχρι και το τέλος του έτους συν 2/12 των αναλογούντων ετήσιων τελών.
Β. Στην περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας, οι κάτοχοι μπορούν να καταβάλλουν αναλογικά τα τέλη κυκλοφορίας για τους μήνες που υπολείπονται μέχρι το τέλος του έτους 2018. Η καταβολή αυτή για να είναι εμπρόθεσμη πρέπει να γίνει εντός 15 ημερών από την ημερομηνία που έλαβε χώρα το γεγονός που ήρε την ακινησία, πχ:
από την ημερομηνία απόδοσης του οχήματος στον ιδιοκτήτη ή κάτοχο στην περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας λόγω κλοπής ή υπεξαίρεσης, από την ημερομηνία εισόδου του οχήματος στην Ελλάδα στην περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας λόγω κυκλοφορίας του στο εξωτερικό κλπ. Η υποχρέωση καταβολής των αναλογικών τελών κυκλοφορίας, στην περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας υφίσταται, ανεξαρτήτως εάν ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος, στη συνέχεια επιλέξει να θέσει το όχημα σε εκούσια ακινησία.
ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ ΕΜΠΡΟΘΕΣΜΗΣ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗΣ ΥΠΟΧΡΕΣΕΩΝ
Η εμπρόθεσμη επιστροφή των στοιχείων κυκλοφορίας στην περίπτωση άρσης της ακινησίας για έναν ή τρεις μήνες ή για το υπόλοιπο του έτους, γίνεται έως την τελευταία ημέρα της περιόδου κυκλοφορίας του οχήματος για την οποία έχουν καταβληθεί τα τέλη κυκλοφορίας και εάν αυτή είναι μη εργάσιμη ή συμπίπτει με επίσημη αργία, τα στοιχεία κυκλοφορίας επιστρέφονται την επόμενη εργάσιμη, για την Φορολογική Διοίκηση, ημέρα.
Η εμπρόθεσμη καταβολή των αναλογικών τελών κυκλοφορίας στην περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας, γίνεται εντός 15 ημερών από την ημερομηνία που έλαβε χώρα το γεγονός που ήρε την αναγκαστική ακινησία, ενώ και στη περίπτωση αυτή εφόσον η 15η ημέρα είναι μη εργάσιμη ή συμπίπτει με επίσημη αργία, η εν λόγω προθεσμία μετατίθεται έως την πρώτη εργάσιμη για την Φορολογική Διοίκηση, ημέρα. Αυτονόητο είναι ότι παρέχεται η δυνατότητα καταβολής των τελών κυκλοφορίας και κατά την ημέρα που έλαβε χώρα το γεγονός που ήρε την αναγκαστική ακινησία.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ - ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΣΤΗ Δ.Ο.Υ.
Για την αποφυγή λαθών και την ορθή εφαρμογή επισημαίνονται τα εξής:
i. η άρση της ακινησίας γίνεται κατόπιν εγγράφου αιτήματος του κατόχου του οχήματος, το οποίο τηρείται στο αρχείο της Δ.Ο.Υ.
ii. προκειμένου για τον υπολογισμό του ποσού των τελών κυκλοφορίας, ο μήνας που γίνεται η άρση της ακινησίας λογίζεται ως ολόκληρος μήνας, ανεξάρτητα από την ημερομηνία της άρσης εάν δηλαδή αυτή γίνεται στην αρχή ή στο τέλος του μήνα.
Παραδείγματα άρσης εκούσιας ακινησίας:
Παράδειγμα 1:
Για επιβατικό ΙΧ 1000 κ.εκ., τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας είναι 120€. Έστω ότι φορολογούμενος αιτείται εγγράφως άρσης ακινησίας στις 20 Ιουνίου 2018:
- εάν επιλέξει την άρση για 1 μήνα τα αναλογούντα τέλη κυκλοφορίας υπολογίζονται ως εξής: 120€ x (2/12) = 20€. Τα στοιχεία κυκλοφορίας στην περίπτωση αυτή επιστρέφονται, εμπρόθεσμα, στη Δ.Ο.Υ. την πρώτη εργάσιμη για τη Φορολογική Διοίκηση ημέρα ήτοι έως και την 2α Ιουλίου, δεδομένου ότι η καταληκτική ημερομηνία επιστροφής των στοιχείων κυκλοφορίας για την οποία έχουν καταβληθεί τα τέλη, ήτοι η 30η Ιουνίου, συμπίπτει με μη εργάσιμη ημέρα. Στην περίπτωση αυτή, ο μήνας Ιούνιος λογίζεται ολόκληρος για τις ανάγκες υπολογισμού των τελών.
- εάν επιλέξει την άρση για 3μήνες τα αναλογούντα τέλη κυκλοφορίας θα είναι 120€ x (4/12) = 40€. Τα στοιχεία κυκλοφορίας στην περίπτωση αυτή επιστρέφονται, εμπρόθεσμα, στη Δ.Ο.Υ. έως την 31η Αυγούστου (τελευταία ημέρα της περιόδου κυκλοφορίας για την οποία έχουν καταβληθεί τα τέλη, η οποία είναι εργάσιμη ημέρα).
- εάν επιλέξει την άρση για το υπόλοιπο του έτους δηλαδή μέχρι 31-12-2018 (τελευταία ημέρα της περιόδου κυκλοφορίας για την οποία έχουν καταβληθεί τα τέλη, η οποία είναι εργάσιμη ημέρα), θα καταβληθούν τέλη κυκλοφορίας για 7 μήνες συν 2/12 ως εξής: 120€ x (7/12) + 120€ x (2/12) = 70€ + 20€ = 90€.
Παράδειγμα 2:
Για επιβατικό ΙΧ με εκπομπές 100γρ CO2/χλμ, τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας είναι : 100 x 0,90 = 90€. Έστω ότι φορολογούμενος αιτείται (εγγράφως) άρσης ακινησίας στις 20 Ιουνίου 2018:
- εάν επιλέξει την άρση για 1 μήνα τα αναλογούντα τέλη κυκλοφορίας υπολογίζονται ως εξής: 90€ x (2/12 ) = 15€. Τα στοιχεία κυκλοφορίας στην περίπτωση αυτή επιστρέφονται, εμπρόθεσμα, στη Δ.Ο.Υ. την πρώτη εργάσιμη για τη Φορολογική Διοίκηση ημέρα ήτοι έως και την 2α Ιουλίου, δεδομένου ότι η καταληκτική ημερομηνία επιστροφής των στοιχείων κυκλοφορίας για την οποία έχουν καταβληθεί τα τέλη, ήτοι η 30η Ιουνίου, συμπίπτει με μη εργάσιμη ημέρα. Στην περίπτωση αυτή, ο μήνας Ιούνιος λογίζεται ολόκληρος για τις ανάγκες υπολογισμού των τελών.
- εάν επιλέξει την άρση για 3μήνες τα αναλογούντα τέλη κυκλοφορίας θα είναι 90€ x (4/12) = 30€. Τα στοιχεία κυκλοφορίας στην περίπτωση αυτή επιστρέφονται, εμπρόθεσμα, στη Δ.Ο.Υ. έως την 31η Αυγούστου (τελευταία ημέρα της περιόδου κυκλοφορίας για την οποία έχουν καταβληθεί τα τέλη, η οποία είναι εργάσιμη ημέρα).
- εάν επιλέξει την άρση για το υπόλοιπο του έτους μέχρι 31-12-2018 (τελευταία ημέρα της περιόδου κυκλοφορίας για την οποία έχουν καταβληθεί τα τέλη, η οποία είναι εργάσιμη ημέρα), θα καταβληθούν τέλη κυκλοφορίας για 7 μήνες συν 2/12, δηλαδή 90€ x [(7/12) + (2/12)] = 90€ x (9/12) = 67,5€. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Αυτονόητο είναι ότι δεν απαιτείται η επιστροφή των στοιχείων κυκλοφορίας στη Δ.Ο.Υ. όταν η άρση γίνεται για το υπόλοιπο του έτους που περιλαμβάνει και τον τελευταίο μήνα του έτους 2018 (Δεκέμβριο), εφόσον καταβληθούν εμπρόθεσμα τα τέλη κυκλοφορίας του 2019.
Παράδειγμα άρσης αναγκαστικής ακινησίας:
Έστω ΕΙΧ όχημα 1000.κ.εκ. που είχε τεθεί σε αναγκαστική ακινησία λόγω κυκλοφορίας του στο εξωτερικό και το οποίο εισήλθε στην Ελλάδα στις 23 Αυγούστου. Με τη νέα διάταξη ο ιδιοκτήτης καταβάλλει τέλη κυκλοφορίας για τους μήνες που υπολείπονται μέχρι τέλος του έτους, ήτοι για 5 μήνες (συμπεριλαμβανομένου του Αυγούστου). Η καταβολή για να είναι εμπρόθεσμη πρέπει να γίνει έως και 7 Σεπτεμβρίου, δηλ. 120€*(5/12)=50€.
ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ
Αυτοτελές πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο των αναλογούντων ετησίων τελών κυκλοφορίας επιβάλλεται στις περιπτώσεις:
α) εκπρόθεσμης επιστροφής των στοιχείων κυκλοφορίας στην περίπτωση άρσης εκούσιας ακινησίας. Παράδειγμα: ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος του οχήματος του παραδείγματος 1 έχει καταβάλλει τέλη κυκλοφορίας για διάρκεια άρσης τριών μηνών (40€) και δεν επιστρέφει τα στοιχεία κυκλοφορίας του οχήματος (άδεια και πινακίδες) εμπρόθεσμα. Επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 120€ x 2=240€.
β) εκπρόθεσμης καταβολής των τελών κυκλοφορίας στην περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας.
Παράδειγμα:
Ιδιοκτήτης ΙΧ οχήματος 1000 κ.εκ. με ετήσια τέλη κυκλοφορίας ύψους 120€, το οποίο είχε τεθεί σε αναγκαστική ακινησία λόγω κλοπής ανευρίσκεται από την Αστυνομία και παραδίδεται σε αυτόν την 5η Ιουλίου του 2018. Εφόσον δεν καταβληθούν τα αναλογικά τέλη κυκλοφορίας έξι μηνών (Ιούλιο έως Δεκέμβριο 2018) έως και την 20η Ιουλίου 2018 επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 120€ x 2=240€.
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ
Εφόσον επιβλήθηκε και καταβλήθηκε το πρόστιμο λόγω εκπρόθεσμης επιστροφής ή μη επιστροφής των στοιχείων κυκλοφορίας , ο φορολογούμενος:
1.Δεν καταβάλλει τα τέλη κυκλοφορίας έτους 2018.
2. Δεν έχει υποχρέωση επιστροφής των στοιχείων κυκλοφορίας
ΑΠΑΞ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΡΣΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2018
Η ανωτέρω επιλογή χρονικού διαστήματος ενός ή τριών μηνών άρσης, εφόσον γίνει, είναι δεσμευτική και δεν παρέχεται η δυνατότητα εκ νέου, εντός του έτους 2018, άρσης της ακινησίας και κυκλοφορίας του οχήματος, με τον ίδιο τρόπο.
Εντούτοις, σε περίπτωση που έχει ήδη γίνει άπαξ χρήση του δικαιώματος άρσης, και ο κάτοχος επιθυμεί παρόλα αυτά να άρει την ακινησία και πάλι, θα πρέπει, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 22 του ν. 2367/1953 και του άρθρου 36 του ν. 2093/1992, να καταβάλει τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας, αφαιρουμένου του ποσού των τελών κυκλοφορίας που έχουν ήδη καταβληθεί για τον ένα ή τους τρεις μήνες.
Επίσης, βάσει των ίδιων διατάξεων, στην περίπτωση της άρσης εκούσιας ακινησίας για την οποία έχει γίνει επιλογή χρονικού διαστήματος για το υπόλοιπο του έτους και ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος, τελικά επιστρέψει τα στοιχεία στη Δ.Ο.Υ. πριν την λήξη του έτους, ή στην περίπτωση που έχει γίνει άρση αναγκαστικής ακινησίας και ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος επιλέξει να καταθέσει τα στοιχεία κυκλοφορίας στη Δ.Ο.Υ. πριν τη λήξη του έτους για το οποίο έχει καταβάλει αναλογικά τέλη, δεν παρέχεται δυνατότητα εκ νέου χρήσης του μέτρου της μερικής άρσης εντός του έτους 2018, παρά μονο αν καταβληθούν τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας, αφαιρουμένου του ποσού των τελών κυκλοφορίας που έχει καταβληθεί για το υπόλοιπο του έτους, κατά περίπτωση.
Συμπερασματικά τονίζεται ότι, σε κάθε περίπτωση πρόωρης επιστροφής των στοιχείων κυκλοφορίας, δηλαδή πριν την συμπλήρωση του χρονικού διαστήματος για το οποίο έχουν καταβληθεί αναλογικά τέλη κυκλοφορίας (ένας ή τρεις μήνες ή υπόλοιπο έτους), δεν παρέχεται δυνατότητα εκ νέου χρήσης του μέτρου της μερικής άρσης. Η μόνη περίπτωση εκ νέου άρσης της ακινησίας γίνεται εφόσον καταβληθούν τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας αφαιρουμένου του ποσού που έχει ήδη καταβληθεί.
Τονίζεται ότι, οποιοδήποτε νέο αίτημα μετατροπής του αρχικού αιτήματος άρσης της ακινησίας (πχ από έναν σε τρείς μήνες), δεν γίνεται δεκτό, καθώς η απαλλαγή χορηγείται άπαξ και για το συγκεκριμένο αρχικό χρονικό διάστημα.
Τέλος, επισημαίνεται, ότι στην περίπτωση άρσης εκούσιας ακινησίας, εφόσον το υπόλοιπο του έτους συμπίπτει με το μήνα ή τους τρείς μήνες τότε καταβάλλονται τέλη κυκλοφορίας ίσα με τα 2/12 και 4/12 των αναλογούντων στο όχημα ετησίων τελών, αντίστοιχα.
Παραδείγμα άρσης εκούσιας ακινησίας
Έστω ότι ο κάτοχος του οχήματος του παραδείγματος 2 (ετήσια τέλη κυκλοφορίας ύψους 90€), αιτηθεί για τρείς μήνες άρση της ακινησίας και καταβάλει τα αναλογούντα τέλη κυκλοφορίας ύψους 30€. Στη συνέχεια, μετά την παρέλευση των τριών μηνών ζητάει εκ νέου άρση της ακινησίας για το όχημά του, τότε ο εν λόγω κάτοχος πρέπει να καταβάλλει τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας έτους 2018 αφαιρουμένου το ποσού των 30€ που έχει ήδη καταβάλλει, ήτοι καταβάλλει 60€.
Εάν, ο ως άνω κάτοχος του οχήματος του παραδείγματος 2 (ετήσια τέλη κυκλοφορίας ύψους 90€), αιτηθεί για τρείς μήνες άρση της ακινησίας και καταβάλει τα αναλογούντα τέλη κυκλοφορίας ύψους 30€ και ενδιάμεσα αποφασίζει να το μεταβιβάσει/διαγράψει λόγω εξαγωγής, τότε επίσης πρέπει να καταβάλλει τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας έτους 2018 αφαιρουμένου του ποσού των 30€ που έχει ήδη καταβάλλει, ήτοι καταβάλλει 60€.
Παράδειγμα άρσης αναγκαστικής ακινησίας:
Έστω όχημα το οποίο τέθηκε σε αναγκαστική ακινησία λόγω κλοπής, ανευρέθηκε και αποδόθηκε στον ιδιοκτήτη του στις 23 Αυγούστου. Ο ιδιοκτήτης καταβάλλει εμπρόθεσμα τα τέλη κυκλοφορίας για το υπόλοιπο του έτους έως και 7 Σεπτεμβρίου. Αν ο ιδιοκτήτης τελικά αποφασίσει να καταθέσει τα στοιχεία κυκλοφορίας στη Δ.Ο.Υ. φορολογίας εισοδήματος πριν την λήξη του 2018, πχ στις 5 Σεπτεμβρίου, και στη συνέχεια, στις 2 Νοεμβρίου, αιτηθεί εκ νέου την άρση της ακινησίας του οχήματος, τότε μόνο εφόσον καταβάλει τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας αφαιρουμένου του ποσού που έχει ήδη καταβάλει για τους 5 μήνες, δύναται να κάνει εκ νέου άρση ακινησίας.
ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ Ή ΔΙΑΓΡΑΦΗ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΛΟΓΩ ΕΞΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΡΣΗΣ ΑΚΙΝΗΣΙΑΣ
Α. Εάν εντός της χρονικής περιόδου άρσης της ακινησίας οχήματος κατά τα ανωτέρω, το όχημα μεταβιβαστεί, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της υποπαρ. Ε7 του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (222 Α΄), σύμφωνα με τις οποίες, δεν επέρχεται μεταβίβαση της κυριότητας αυτοκινήτου οχήματος, εάν δεν καταβληθούν προηγουμένως τα τέλη κυκλοφορίας του έτους εντός του οποίου λαμβάνει χώρα η μεταβίβαση. Στην περίπτωση αυτή κατά τον υπολογισμό των οφειλόμενων τελών έτους 2018, θα πρέπει να αφαιρείται το ποσό των τελών κυκλοφορίας που έχουν ήδη καταβληθεί για τις ανάγκες της μερικής (προσωρινής) άρσης. (Υπενθυμίζεται ότι για την μεταβίβαση απαιτείται να καταβληθούν και τα τέλη κυκλοφορίας προηγουμένων ετών, τα οποία τυχόν οφείλονται, για το χρόνο που το όχημα βρισκόταν στην κατοχή του μεταβιβάζοντος, μετά των προβλεπομένων προστίμων.) Τα εκτεθέντα στην παρούσα παράγραφο ισχύουν τόσο στην περίπτωση άρσης εκούσιας όσο και στην περίπτωση άρσης αναγκαστικής ακινησίας, με χρήση των ευνοϊκών διατάξεων και καταβολή αναλογικών τελών κυκλοφορίας έτους 2018.
Β. Τα παραπάνω ισχύουν και στην περίπτωση που ενώ έχει γίνει άρση της ακινησίας με την καταβολή αναλογικών τελών κυκλοφορίας, και εντός του χρονικού διαστήματος για το οποίο έχουν αυτά καταβληθεί, ζητείται η διαγραφή του οχήματος λόγω εξαγωγής του (εδ. γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 22 του ν. 2367/1953, όπως προστέθηκε με το άρθρο τρίτο υποπαρ. Δ.4 περ. 1 του ν. 4254/2014 (ΦΕΚ Α΄185/7-4-2014). Και στη περίπτωση αυτή δηλαδή απαιτείται ο έλεγχος καταβολής των ετήσιων τελών κυκλοφορίας, τρέχοντος και παρελθόντων ετών. Σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί μεταβίβαση οχήματος ή διαγραφή του λόγω εξαγωγής, ενόσω έγινε χρήση της ευνοϊκής διάταξης του αρ. 144 του εν λόγω νομοθετήματος, χωρίς να έχουν καταβληθεί τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας, τότε επιβάλλεται το προβλεπόμενο αυτοτελές πρόστιμο (διπλάσιο των ετήσιων τελών κυκλοφορίας), το οποίο καταχωρείται πάντοτε εις ολόκληρο στον ΚΑΕ 1717 και εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για τα τέλη κυκλοφορίας έτους 2018.
ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ
Με τις διατάξεις του άρθρου 147, του ίδιου νόμου, η έναρξη ισχύος των ρυθμίσεων αρχίζει από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 15.5.2018.
